از ضیافت حسینی تا خیابانیکردن نذورات
مصطفی جوادی/ میدانیم که نذریدادن در هیئات مذهبی، بهخصوص دهه اول محرم از طرف بانیان ضیافت نبود، بلکه عزاداران حضرت اباعبدالله (ع) غذای نذری را به نیت تبرک و شفا مصرف میکردند.
از آنجا که در روزهای عاشورا و تاسوعا مردم مشغول عزاداری بودند، فرصتی برای تهیه پیدا نمیکردند، بههمین جهت افرادی وظیفه خود میدانستند که از عزاداران پذیرایی کنند و چون این غذا در یک مراسم مذهبی تهیه و توزیع میشد، جنبه «تبرک» داشت و عزاداران آن را به نیت «شفا» میخوردند و حتی به خوردن لقمهای از این غذای متبرک اکتفا میکردند.
این سنت حسنه تا چند سال پیش هم در حسینیهها و تکیهها برگزار میشد و بعد از مراسم عزاداری سفرهای پهن میشد و مردم بعد از پذیرایی تکیهها را ترک میکردند.
ازدیاد جمعیت و سبک پذیرایی باعث شد تا امروزه این ضیافت رنگ و بوی دیگری به خود بگیرد که در برخی از این محافل چندان سنخیتی با جلسات عزاداری و مفهوم نذریدادن ندارد.
به مرور زمان در کنار اطعام عزاداران، شربتخانهها و چایخانهها هم پدید آمدند که حتی اگر به نیت خیر هم باشد بخشی از مراسم عزاداری را تحتتاثیر قرار میدهند و حتی گاه باعث مزاحمت برای مردم میشود.
همانگونه که ذکر شد،پذیرایی از عزاداران و حاضرین در حسینیه و تکیه انجام میشده و اینکه علت بستن مسیر عبور و مرور مردم و ایجاد مزاحمت برای عابران و کشاندن بخشی از عزاداران به حاشیه خیابان و پذیرایی با چای نبات و … چه هدفی را دنبال میکنند، مشخص نیست.
بخشی از آداب و آیین و فرهنگ عاشورایی در نحوه پذیرایی از عزاداداران حسینی نهفته بود که مبتنی بر کرامت انسانی بود و بیشک شان و منزلت دوستداران آن حضرت هنگام پخش نذورات محفوظ میماند.
در اندک هیاتهای حسینی، هنوز این سنت پسندیده مرسوم است. به عنوان مثال در یکی از روستاهای کاشان، قبل از هر کس دیگری غذای نذری را برای نیازمندان و مستمندان میبرند و بعد از آن در حسینیه از هیاتیها پذیرایی میشود. این صحنهها را در شهرها کمتر میبینیم.
در محرم امسال که سفره بخشی از مردم که همان عزاداران امام حسین(ع) هستند کم رونقتر شده، پیشنهاد میشود این قشر از جامعه بیشتر دیده شوند و به شکلی آبرومند و ترجیحا در محل عزاداری از آنان پذیرایی انجام شود و بانیان خیر و حاضرین اعم از فقیر و غنی بر سر یک سفره بنشینند و اطعام حسینی را برگزار کنند.