تئاتر جشنوارهای یا جشنوارهی تئاتری؟
امروزه شاهد برگزاری جشنوارههای متعددی با اهداف و نامهای مختلف در کشور هستیم که جشنواره ملی تئاتر مهر کاشان نیز یکی از آنهاست. اما آیا این جشنوارهها توانستهاند به اهداف خود دست یابند؟ یا اینکه فقط صرف بودجهای که به آنها تعلق میگیرد برگزار میشود تا ویترین سالانه را رنگینتر و وزینتر کنند؟
از نگاه مدیریت امور جشنوارهها، استمرار یک رویداد نقطه مثبتی برای آن است چرا که معمولا در برنامهریزی فرهنگی رسیدن به اهداف، آنی و سهلالوصول نبوده و زمانبر است که به نظر میرسد جشنواره تئاتر مهر اما نتوانسته از این ویژگی مثبت بهرهای ببرد و گویا چشماندازی برای آن تعریف نشده که پس از ۱۴ دوره نتیجهی چشمگیری حاصل نشده است.
از نگاه کارشناسان، همانطور که حذف جشنوارهها بدون پژوهش میتواند لطمه بزند، تاسیس یک جشنواره هم بدون پژوهش لطمهزننده است.
در این رویداد بیشتر شاهد تئاتر جشنوارهای هستیم تا جشنواره تئاتری! البته این ایراد شاید به اکثر جشنوارههایی از این دست وارد باشد، و تنها مختص تئاتر مهر کاشان نیست، اما بعضی از افراد صرفا برای حضور در جشنوارهها کار می کنند4 و شاهد حضورشان در جشنوارههای متعددی هستیم که همین امر باعث افت کیفی جشنواره میشود، البته منکر حضور کارهای خوب و شاخص نیستیم.
متنی که در فاصله انتشار فراخوان جشنواره طی حدود دو ماه نوشتهشده و کار میشود، قطعا انسجام کافی و لازم را ندارد، از طرف دیگر بعضی از علاقهمندان به هنر تئاتر و بازیگری که یا به صورت تجربی به این هنر روی آورده و یا به صورت آکادمیک در این رشته تحصیل میکنند، علاقه دارند هرچه سریعتر به این حوزه ورود کرده و به اصطلاح دیدهشوند و اصلا هم نمیخواهند در کنار افراد خبره و باتجربه و یا در گروههای حرفهای کارکرده و آموزش ببینند و به قول معروف شاگردی کنند و اگر هم با مخالفت روبهرو شوند، ناراحت میشوند، در نتیجه برای ارائه هنر خودشان به سراغ جشنواره میروند و چون جشنواره را با چند کار خوب نمیتوان برگزار کرد در نتیجه در کنار چند کار برجسته، کارهای ضعیف هم پذیرفته میشود.
در کنار اینها، زیرساختهای لازم نه برای توسعه کمی و کیفی تئاتر در شهر فراهم شده، و نه برای برگزاری یک رویداد ملی که این خود عاملی بر افت کیفیت جشنواره است. امروزه کارگزاری فرهنگی تنها یک مشغله اداری نیست که هر مدیر اداری با لیاقتی از عهده آن برآید. مدیریت فرهنگی امروز بهطور مستقل حرفهای خاص است که نیاز به متخصصان این حوزه را دارد، در غیر این صورت افراد تنها با داشتن حسن نیت و یا تواناییهایشان در مدیریت اداری نخواهند توانست به موقعیت هنرهای نمایشی مفهومی فرهنگی بدهند.
مدیریت فرهنگی چنانچه بر پایه تخصص و تجربه باشد، بسیار کارساز است، و اگر بر حسب اتفاق و یا مداخله دیگر عوامل اجتماعی، هر روز سیاستی متفاوت دنبال کند، جز اغتشاش فرهنگی ثمری نخواهد داشت.
امیدوارم جشنواره ملی تئاتر مهر کاشان با برنامهریزی دقیق و منسجم و با استفاده از ظرفیت اهالی هنر و همراهی مجموعه مدیریت شهری بتواند با ثبت در تقویم رویدادهای ملی کشور به جایگاهی ملی و پایدار دست یابد.
گر در سرت هوای وصال است حافظا
باید که خاک درگه اهل هنر شوی
محمد نظافتی مدیرعامل خانه تئاتر کاشان _ کاشان آنلاین