درس‌های پایتخت کتاب
سید محمد مهدی الوانی: امسال کاشان به عنوان چهارمین پایتخت کتاب کشور انتخاب شد.
پایتخت کتاب، طرحی است برگرفته از یونسکو ، جهت ترویج و توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی و برای همیاری و همکاری در این زمینه.
یونسکو در طرح حمایتی خود از این نوع فرهنگسازی حتی جایزه نقدی را در نظر ندارد و هدف را بر همکاری و همیاری بخش‌های مختلف در شهر قرار داده است؛ مادرید، اسکندریه، دهلی نو، آنتورپ، مونترآل، تورین ، بوگوتا ، آمستردام، بیروت، لیوبلیانا، بوئنوس آیرس، ایروان، بانکوک، پورت هارکورت، اینچئون، وروتسواف و کوناکری پایتخت‌های جهانی کتاب از سال 2001 بوده اند.
در ایران این رسم مبارک و محترم چهار سالی است که رونق بخش توجه در فضای شهری و عنایت به کتاب است.
در اولین دوره شهرهای یزد، بوشهر، گنبدکاووس، نیشابور و اهواز نامزدهای نهایی و از میان آنان اهواز منتخب اولین پایتخت کتاب ایران شد.
در دوره دوم از میان شهرهای بوشهر، نیشابور، شیراز، یزد، شهرکرد و شهر ری که به مرحلهی نهایی راه یافته بودند، نبشابور برگزیده دومین پایتخت کتاب کشور شد.
در سومین دوره شهرهای راه یافته به بخش نهایی اصفهان، اِوَز، برازجان، تبریز، تفت، دزفول، بوشهر، دَمَق، زرند، کاشان، رفسنجان، کنگان، شبانکاره، شهرری، شهرضا، شهرکرد، شیراز، لاهیجان، ورامین و یزد بودند که از میان آنان، بوشهر برگزیده نهایی و منتخب هیئت داوران به عنوان سومین پایتخت کتاب ایران شد.
در واپسین دوره برگزاری، این شهر کاشان بود که از میان شهرهای صدرا، اِوَز و شیراز ، دزفول و رامهرمز، مهاباد، یزد، شهرکرد، قزوین، شهر ری، بم ، خرم‌آباد، سبزوار ، کلاله، بجنورد، لاهیجان و کنگان، برازجان و خورموج که به مرحله ی نهایی راه یافته بوده به عنوان برگزیده و چهارمین پایتخت کتاب ایران انتخاب شد.
به جا است که همراه با گرامی داشت این موفقیت بزرگ و بیان تبریک بی پایان به تمامی مسئولان، فعالان فرهنگ و هنر و شهروندان به نکاتی که در این گاه فرهنگی جای دارد اشاره شود .
الف – موفقیت در این حرکت فرهنگی نگارنده را به یاد جمله‌ی زیبنده و پایدار می اندازد که «پیروزی ما آن چیزی نیست كه در آن كسی شكست بخورد»
آیا کسی در میان مردمان این شهر از این اعتلا و موفقیت ناخشنود است و یا آن که خود را به اندازه ی اندکی در این موفقیت دخیل و همراه نمی خواهد؟
از این نکته آن چه می توان برداشت کرد این است که تمامی فعالان، کنشگران، مدیران، موثران و مدیریت شهری با همکاری مشاوران، متخصصان و همراهان خیرخواه این سرزمین به دنبال معرفی و پیگیری طرح‌های باشند که ضمن وحدت آفرینی در این سامان اختلاف، موفقیت متحدی را ایجاد کند که هیچ کس در آن شکست نخورد .
ب – با نگاهی مختصر به تکرار نام پر آوازه ی «کاشان» در بخش راه یافتگان به بخش نهایی دوره‌های قبلی این مهم را نشان و باز تعریف می‌کند که اگر نبود، استمرار و همراهی مشارکت‌جویی هرگز این افتخار فرهنگی برای این شهر ثمر نمی‌شد.
چه خوب که در رده های اجتماعی، سیاسی ، اقتصادی و غیره نیز همچون رویکرد فرهنگ، دوستان این شهر در راه پیشرفت و تعالی مستمر و همراه باشیم.
ج – نکته ی بسیار مهم دیگر که به روشنی در پیام شهردار فرهنگی پایتخت کتاب اشاره شده بود، مشارکت، همت و تاثیرگذاری بخش غیردولتی و خصوصی در این موفقیت بوده است.
جهت تکمیل به ذکر گفتاری که در مراسم اعلام سومین پایتخت کتاب در سال پیش برگزار گردید است توجه کنیم «امسال که اسامی ۱۰۲ شهر شرکت کننده را مرور می کردیم، نام برخی از شهرها را نشنیده بودیم. در میان آن نام های ناشناس شهرهایی بودند که تازه شهر شده بودند. حالا که ۲۰ شهر نامزد نهایی را نگاه می کنیم، شهرهایی را می‌بینیم که هنوز اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارند، اما همه نهادها و دستگاه‌های عمومی و دولتی و غیردولتی‌اش برای ترویج کتابخوانی بسیج شده‌اند».
د – مناسب خواهد بود تا مدیریت فرهنگی و شهری با انتشار برنامه‌های ارائه شده برای نامزدی پایتخت کتاب ، بدنه ی فعال فرهنگی ، هنری و اجتماعی شهری را برای همکاری ، همراهی ، پیگیری و رصد فعالیت های آتی همیار خود سازد.
ه – بهرمندی از توان، تلاش و دانش بخش‌های مشارکت‌پذیر و مشارکت‌جو در ایجاد ارتقای جایگاه فرهنگی و کتاب شهر باید در قالبی برنامه‌ریزی شده و مدون و مناسب بهره جست و بهره داد.
باشد تا در اسفند سال آتی که این موقت بهره مندی پایان می پذیرد، ما توانی به توان های اجتماعی و فرهنگی شهرمان افزوده باشیم.
شایسته است مجدد از تمامی فعالان و کنشگران این «یار مهربان» تشکر و عرض سپاس داشت و امید که این شهر خوش قدمت و فرهنگ دوست ، همیشه ی تاریخ شاهد موفقیت های بزرگ و توانمند باشد .
[QR size=”200×200″ link=”yes”]درس‌های پایتخت کتاب[/QR]