بی‌توجهی به عناصر هویت‌ساز کاشان و رویه شدن حاکمیت افراد
محمدعلی خرمی مشکانی: «عتیقه‌های کاشونی با تصمیم برخی لغو شد. بنابراین بنده اجرای نوروزی نخواهم داشت». این پیامی است که یکی از بازی‌گران نمایش «عتیقه‌های کاشونی» در استوری اینستاگرام خود منتشر کرده بود.
همکاران رسانه‌ای‌‌ام که این تئاتر را دیده بودند، منتقد برخی از دیالوگ‌ها و حرکت‌هایی آن بودند و انتقاد خود را هم در چهارچوب منطقی بیان کردند؛ هرچند که با پاسخ غیرمنطقی «سایت‌های معلوم الحال» روبه‌رو شدند.
اما خبر لغو اجرای دوباره این تئاتر در ایام نوروز حتی برای منتقدان آن هم تعجب‌برانگیز بود و نباید از کنار این اتفاق به سادگی گذشت؛ چرا که فرهنگ و هنر است که هویت تمدن هفت هزار ساله دارالمومنین کاشان را از سایر تمدن‌های بشری متمایز کرده است.
این عنصر هویت‌ساز، حتی در اظهارات و آثار عالمان تراز اول کاشان هم منعکس‌شده و آراء و اندیشه‌های آنان در مسائل هنری نسبت به برخی از فقهای عصر خود متمایز است. نمونه بارز آن، آراء فیض کاشانی در موضوع غنا و موسیقی است.
تصمیمات و کنش‌های اجتماعی بدون توجه به هویت هنری، فرهنگی و مذهبی کاشان، بهم‌ریزی ایجاد می‌کند؛ همانگونه که تلاش برای جدایی محیط کاشان از تدین، تاثیر منفی بر تمدن آن خواهد گذاشت، مقاومت در برابر هنر هم چهره تمدن هفت هزار ساله آن را مخدوش کرده و آسیب‌های اجتماعی فرآوانی را به همراه دارد و می‌تواند به تقابل اهالی هنر و برخی از مذهبیها منجر شود.
نکته نگران‌کننده دیگر، قوت‌گرفتن روند حاکمیت افراد در برابر حاکمیت قانون است.
جایگزینی حاکمیت اراده افراد به جای حاکمیت قانون، بی‌عدالتی، بی‌انصافی و به‌هم‌ریزی اجتماعی را در پی دارد؛ چنانکه در موضوع لغو کنسرت «بابک جهانبخش» دیدیم در یک گوشه شهر با فشار افرادی، کنسرتی لغو شد و در گوشه دیگر شهر مسئولان شهری پای اجرای «مجید اخشابی» نشستند.
اگر عتیقه‌های کاشونی مشکل قانونی داشته است، پس چرا اجرا شد و اگر نداشت ، پس چرا باید به قول آن آقای بازیگر «برخی» بتوانند آن را لغو کنند؟
همین پرسش درباره کنسرت جهانبخش هم مطرح بود و متاسفانه هنوز هیچ مدیری پاسخ رسمی و قانع‌کننده‌ای برای آن بیان نکرده است.
روند مدیریت شهر نشان می‌دهد که برخی از مدیران بیش از آن‌که خود را مجری قانون بدانند، به دنبال مصلحت‌اندیشی بر اساس داده‌های ذهنی خود هستند و تلاش می‌کنند به گونه‌ای برخورد کنند که یک گروه اجتماعی یا به قول بازیگر عتیقه‌های کاشونی، «برخی» از آنان رضایت داشته باشد.
اگر برای حل این معضل چاره‌اندیشی نشود، هر روز بر تعداد درخواست‌های فراتر از قانون افزوده شده و به سرعت این روحیه به یک رویه در بین اقشار مختلف تبدیل می‌شود.
استمرار این موضوع می‌تواند جامعه کاشان را با چالش‌های جدی روبه‌رو کند و ضروری است که دلسوزان کاشان با گفت‌وگو و تدبیر به حل این مشکل بیندیشند و الا آسیب‌های جدی در انتظار فرهنگ و جامعه کاشان است.