ریزش پلاسکوی شورای شهر
حمید عطایی شاد*: واقعیت آن است که یکی از مباحثی که امروزه در سطح جهانی در تمام ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و غیره مطرح است بحث محلی گرایی (Localism) است.
اگرچه ما در دهکده‌ای به نام دهکده جهانی زندگی می‌کنیم اما مطابق شعار «جهانی بیاندیش، محلی عمل کن» (Think Globally, Act Locally) باید محلی و بومی عمل کنیم.
از سال 1378 در کشور ما تفکر محلی نگری رنگ و بوی تازه ای به خود گرفت وقتی‌که اولین انتخابات شوراهای اسلامی شهر برگزار شد. شورای شهر جایگاهی است که فعالین آن با رأی مستقیم مردم انتخاب می‌شوند و برای اصلاح امور شهری در چارچوب قانون فعالیت می‌کنند و به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر زندگی ساکنین آن محدوده جغرافیایی اثرگذار هستند.
اما آیا تمامی اعضای شوراهای شهر در طول ادوار مختلف با توجه به تخصص، کارآمدی و اثرگذاری بر توسعه شهر و سیستم مدیریت شهری برگزیده‌شده‌اند و یا می‌شوند؟ قطعاً با نگاهی به منتخبین در شوراهای شهر در طول چهار دوره پاسخ ما منفی خواهد بود زیرا عمدتاً دیدگاه‌های سیاسی، قومی و خانوادگی بر شرایط تخصصی برگزیدگان سایه افکنده است.
برنامه محور بودن، دارا بودن تخصص در حوزه‌های مختلف امور شهری، شفافیت و پاسخگویی ازجمله مواردی است که مردم باید برای انتخاب فرد اصلح برای ورود به شورای شهر موردتوجه قرار دهند که اگر پای هرکدام از این ویژگیها لَنگ بزند نتیجه انتخاب اعضای شورای شهر زوال آرام‌آرام شهرها خواهد بود.
اما وجه تشابه میان پلاسکو و شورای شهر چیست؟
این موضوع را می‌توان از دو جنبه بررسی کرد که البته به نتیجه‌ای واحد خواهد رسید.
اول این‌که متأسفانه ریزش ساختمان پلاسکو در شهر تهران و کشته شدن جمعی از هم‌وطنان ما بار دیگر این نکته را یادآور شد که شورای شهر جایگاه پهلوانی، قهرمانی و هنرپروری نیست اگرچه قهرمانان و هنرمندان ما همیشه در قلب‌های ما مأوا دارند اما هرکسی را بهر کاری ساختند. مدیریت ضعیف در برابر بحران‌ها که تنها گوشه‌ای از مشکلات متنوع شهرهای ماست، نشان داد که تخصص گرایی و مسئولیت‌پذیری تا چه میزان می‌تواند برای برون‌رفت از بحران‌ها و مشکلات مختلف شهری به ما کمک کند.
اما جنبه بعدی را باید این‌گونه شرح کرد که باید ساختار سنتی، قومی گرایی و مشاهیر محوری در شورای شهر به‌مانند ساختمان پلاسکو فروریزد تا مردم و البته مسئولان به‌خوبی دریابند که شهرها مانند هر سیستم پیچیده‌ای نیازمند نگاهی تخصصی هستند که اگر در این زمینه اهمال صورت گیرد شهرهایمان بر سر شهروندانمان آوار خواهد شد.
*کارشناس ارشد شهرسازی