شمال را دریابیم
فصل تابستان تمام شد و پاییزِ برگ‌ریزِ رنگارنگ از راه رسید. تابستان برای ایرانی‌ها به واسطه‌ی تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها فصل سفر است و موج بازگشت این سفرها تا هفته‌ی اول مهرماه ادامه دارد.
یکی از مناطقی که نه تنها در فصل تابستان، بلکه در تمام تعطیلات و در تمام ایام سال، مقصد سفر و تمدد اعصاب ما ایرانی‌هاست، شمال کشور و بیشترین مقصد سفر، استان‌های «گیلان» و «مازندران» است.
طبیعت زیبای این دو استان و هم‌جواری با دریای خزر باعث‌شده که هیچ زمانی، شمال برای ما ایرانی‌ها تکراری نباشد.
مدتی پیش در ماه شهریور، پس از یک‌سال و اندی، سفری به استان گیلان داشتم. زیبایی‌هایی که دیدم و در خاطرم خواهد ماند به کنار؛ اما آن‌چه خاطرم را آزرد و در مواقعی از دیدنش بسیار عصبانی شدم، حجم انبوه زباله بود که از سال گذشته خیلی بیشتر شده و نه‌تنها در جاده‌ها و مسیرهای منتهی به شهرهای شمالی، که حتی در مناطق گردش‌گری که در ورودی آن محل، کیسه‌ی زباله به تمام ماشین‌ها می‌دادند نیز دیده می‌شد.
در مسیر، هر جا توقف می‌کردیم، حاشیه‌ی جاده پر از زباله‌های پلاستیکی اعم از بطری‌های آب معدنی و نوشیدنی و ظروف یک‌بار مصرف بود که لابه‌لای بوته‌ها و درختان گیر کرده بودند و پاکت‌های پلاستیکی که با کوچک‌ترین وزش باد به پرواز در می‌آمدند و وارد مراتع سرسبز می‌شدند. در مناطق جنگلی، صحنه‌هایی از آسیب به طبیعت دیدم که از نوشتن آن‌ها خجالت می‌کشم!
برایم قابل قبول نیست هنوز نمی‌دانیم جایی که نهال‌های نورس درختان هست، نباید آتش روشن کرد و هنوز نمی‌دانیم همان تکه زمینی که ساعت‌ها روی آن آتش روشن می‌کنیم تا مدت‌ها قابلیت رویش گیاه را از دست می‌دهد و هنوز نمی‌دانیم وقتی جایی اتراق کردیم، قبل از ترک محل زباله‌های خود را جمع کنیم.
از کودکی این شعار را به ما آموخته‌اند که «شهر ما، خانه‌ی ما». باور کنید طبیعت هم خانه‌ی ماست! جایی خواندم که روزانه حدود ۱۰۰هزار مترمکعب شیرابه‌ی زباله تنها در «سراوان» ایجاد و در نهایت وارد تالاب انزلی می‌شود. این‌ها به اندازه کافی به طبیعت ضرر می‌رساند؛ دیگر خودمان به این آسیب‌ها دامن نزنیم.
یکی از نشانه‌های رشد فرهنگی هر کشور، رفتار مردم با طبیعت است که متأسفانه در کشور ما بسیار ضعیف است. عده‌ای تصور می‌کنند طبیعت، همه‌جوره باید در خدمت آن‌ها باشد و آخ هم نگوید. باور کنید کار شمال از آخ گذشته و به فریاد رسیده است! این زباله‌های پلاستیکی بعد از من و شما هم سفت و محکم در طبیعت خواهند ماند و تجزیه نخواهند شد.
نمی‌دانم چرا هر چه در رسانه‌ها تأکید می‌شود که از طبیعت مراقبت کنیم تأثیری ندارد؟ تا چه زمانی قرار است دوست‌داران طبیعت برای پاک‌سازی مراتع و جنگل‌ها اقدام کنند؟ تا کی قرار است ما بریزیم و آن‌ها جمع کنند؟ این دیگر چیزی نیست که بگوییم دولت در قبالش مسئول است که البته دولت بدون وظیفه نیست و سیاست‌های خرد و کلان حفظ محیط زیست باید از طرف دولت دنبال شود، اما دولت نمی‌تواند دنبال من و شما بیاید و زباله‌های ما را جمع کند!
با بستگانم که ساکن یکی از شهرهای شمالی هستند در این‌باره صحبت می‌کردم .عنوان کردند شهرهای شمالی همیشه در ایام مسافرت مملو از مسافر است و این خود مشکلاتی برای ما ایجاد می‌کند. بحث ترافیک جدا، بحث عدم رعایت نظافت از سوی مسافران معضلی‌ست که بعد از رفتن آن‌ها هم باقی می‌ماند.
هر یک از ما به هر شهری سفر می‌کنیم، نماینده‌ای از شهر خودمان هستیم و رفتاری که با طبیعت داریم بازگوکننده‌ی فرهنگ ماست و چه پسندیده است که در این موضوع نماینده‌ی شایسته‌ای برای شهرمان باشیم. شمال و مردم خون‌گرم و مهمان‌نوازش همیشه با آغوش باز پذیرای ما بوده‌اند و متعلق به همه ما هستند؛ پس روا نیست تاوان کوتاهی و بی‌توجهی ما را بپردازند.
شمال را دریابیم…
فهیمه استادیان ـ کاشان نیوز