نوازندگی خانم‌ها ممنوعیت قانونی ندارد
حوریه شیوا – انتشار ویدیوی نوازندگی یک خانم در پشت‌صحنه، هنگام اجرای موسیقی در دورهمی هنرمندان کاشان که از سوی سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری این شهرستان در خانه آل یاسین برگزار شد، واکنش‌های زیادی را در پی داشت.
گروهی رسانه را هدف قرار داده و قصد پاک کردن صورت‌مسئله را داشتند و عده‌ای دیگر، محدودیت خانم‌های هنرمند را برای توسعه تخصص‌شان مدنظر قرار دادند.
پیرامون این موضوع، نگاه‌ها متفاوت‌اند، اما نظر قانون در این زمینه چیست؟
میثم نمکی، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشان، که پیش‌ازاین گفته بود روز چهارشنبه نظر قانون را در این زمینه اعلام می‌کند، در شامگاه چهارشنبه به مشکات‌آنلاین گفت: «من با دوستان تماس گرفته‌ام و منتظر پاسخشان هستم تا نتیجه را اعلام کنم.»
مشکات‌آنلاین از محمدعلی جعفری، معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد استان اصفهان، در خصوص نگاه قانون به نوازندگی خانم‌ها روی صحنه پرسید، او گفت: نوازندگی خانم‌ها روی صحنه ازنظر قانون اساسی مشکلی ندارد. چندی پیش نیز وزیر ارشاد در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران در این خصوص گفته بود: «نوازندگی خانم‌ها ممنوعیت قانونی ندارد.»
معاون مدیرکل گفت: در مقررات و آیین‌نامه‌هایی که داریم، برای اجرای موسیقی سنتی و کلا اجرای موسیقی، هیچ‌گونه ممنوعیتی برای نوازندگی خانم‌ها مطرح نشده است؛ هر چه هست پیرامون موضوع خوانندگی و آواز خواندن خانم‌ها به‌صورت تک‌خوانی است که در این زمینه با محدودیت قانونی مواجه هستیم. البته این نیز مطرح شده است که خوانندگی خانم‌ها به‌صورت جمع خوانی یا با گروه کُر اشکالی ندارد، همان‌طور که ما نمونه‌های آن را در تلویزیون مشاهده می‌کنیم.
وی ضمن اشاره به اینکه قانون در این زمینه اجازه نداده که هر شهری بنا به عرف خود مقررات را وضع کند، افزود:
در حوزه نوازندگی خانم‌ها این بحث مطرح است که هر شهری بنا به عرف خود تصمیم بگیرد، قانون چنین اجازه‌ای نداده است، اما بنا به عرف این اتفاق در بعضی از شهرها می‌افتد.
جعفری ادامه داد: بخشنامه‌ای در حوزه اجرای برنامه‌های موسیقی وجود دارد که می‌گوید هر برنامه پس از تائید شورای تأمین اجرا شود. یعنی زمانی که ما به لحاظ محتوایی آن برنامه را تأیید کردیم، مجوز برای شهرستان می‌فرستیم و زیر آن می‌نویسیم که با نظر شورای تأمین انجام شود.
* مرجع دیگری جز «قانون» نمی‌تواند تعیین تکلیف کند
معاون مدیر کل ارشاد اصفهان گفت: شورای تأمین بررسی می‌کنند که آیا عرف آن منطقه یا شرایط روز آن شهرستان اقتضا می‌کند که چنین اتفاقی بیفتد یا نه. ولی قانون، مرجع دیگری را برای تعیین تکلیف مشخص نکرده است.
جعفری عنوان کرد: تائید محتوا با ارشاد است و مجوز نهایی را هم ما صادر می‌کنیم، اما پس از استعلام از چند دستگاه؛ اول شورای تأمین، به لحاظ آگاهی آن‌ها به شرایط سیاسی و اجتماعی آن شهرستان، دوم آتش‌نشانی، به دلیل مسائل ایمنی مخاطبین و دیگری استعلام از اماکن، برای تأمین امنیت محل. پس‌ازاین استعلام‌ها، ما مجوز را صادر می‌کنیم.
وی تصریح کرد: برای برنامه‌های زیر 500 نفر، ارشاد استان اصفهان، به شهرستان‌ها تفویض اختیار کرده تا خودشان کارهای قانونی را انجام بدهند. این روند برای هر برنامه فرهنگی و هنری که جنبه عمومی داشته باشد طی می‌شود.
معاون هنری و سینمایی اداره کل ارشاد استان اصفهان در پایان گفت: برای برگزاری بسیاری از برنامه‌هایی که در استان اصفهان مجوز صادر کرده‌ایم، نوازنده خانم هم حضور داشته است. فقط ما در مورد نوازندگی خانم‌ها در موسیقی پاپ محدودیت داریم، اما برای اجرای موسیقی سنتی، اتفاق افتاده که خانم‌ها برای نوازندگی در گروه حضور داشته‌اند و مجوز گرفته‌اند. این مسئله هیچ محدودیتی ندارد و در کل کشور هم این قضیه اتفاق می‌افتد.
با صراحت وزیر و معاون مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان موضع قانون درباره نوازندگی زنها مشخص است اما آیا در کاشان مسئولان به زنان هنرمند اجازه حضورِ روی صحنه را می‌دهند یا زنان هنرمند کاشان یا باید ننوازند یا باید از پشت صحنه بنوازند؟
با گذشت زمان، پاسخ این پرسش مشخص می‌شود.