مذکرات مستقیم ایران و آمریکا میتواند زمینههای اختلاف را بردارد
«مهدی مطهرنیا» کارشناس سیاست خارجی در گفتوگو با اعتمادآنلاین درباره احتمال مذاکره ایران و کشورهای غربی درباره موضوعات غیرهستهای گفته پیام آشکاری از سوی دولت ایران به دولتهای غربی به ویژه ایالات متحده در ارتباط با آمادگی ایران برای مذاکره در باب مسائل دیگر به شرط ایجاد فضای مناسب برای پیاده شدن کامل برجام و عملی شدن تعهدات آمریکا، اعلام شده است.
این آینده پژوه کاشانی گفته با وجود اینکه آمریکا، ایران را متهم به عدم اجرای برجام میکند، اما بیان این نکته از سوی ایران میتواند بابی برای برای مذاکرات، نه خارج از برجام بلکه برای اجرای برجام، به طور مستقیم میان ایران و آمریکا بگشاید تا موارد اتهامی به دور از جنجالها از سوی ایران و آمریکا بررسی شود. همین مذاکرات مستقیم باعث میشود که زمینههای مورد اختلاف برداشته شود.
این کارشناس سیاست خارجی تأکید کرده ایران مدعی است که تمام اصول برجام را انجام داده است و امریکا هم این ادعا را دارد اما هر دو طرف انگشت اتهام را به سوی دیگری دراز کردهاند. این در حالی است که ساز و کارهای موجود در ارتباط با رفع این اختلاف درون برجام دیده شده است و کمیته ناظر باید این موضوع را مورد توجه قرار دهد. اما جدای از این وجود یک کانال ارتباطی میان ایران و آمریکا در جهت ایجاد فضای مناسب برای بحث و تبادل نظر و ارائه گزارش به جامعه بین المللی و کمیته ناظر میتواند باعث شود که زمینههای اختلاف حذف شود و هر دو طرف به یک گفته واحد در اجرای کامل برجام برسند. این امر میتواند مقدمهای بر ای انجام مذاکرات دیگر در ارتباط با مسائل دیگر باشد. مسائلی که به هر طریقی در ادبیات سیاسی و در مطبوعات و رسانهها بارها از آن سخن گفته شده است. مسائلی از قبلی پرونده موشکی ایران و آنچه که از سوی ایران با عنوان بلوکه کردن پولهای ایران و تلاش برای براندازی نظام جمهوری اسلامی اعلام شده است.
مطهرنیا گفته از سوی دیگر اگر آنچه را الان از سوی روحانی و آشنا مطرح شده است بخواهیم تحلیل کنیم به این نکته میرسیم که ایران و آمریکا زمانی میتوانند وارد دورهای جدید از مذاکرات درباره موضوعات جدید شوند که پرونده برجام به طور کامل بسته شده و موفقیت کاملی از آن به دست آمده باشد.
مطهرنیا در ادامه درباره اینکه آیا احتمال مذاکره در زمان ترامپ وجود دارد یا خیر نیز گفته هر دو طرف در یک وضعیت لغزان قرار دارند. دولت در ایران تصمیم گیرنده نهایی سیاست خارجی نیست. رئیس جمهوری میتواند به عنوان رئیس قوه مجریه درباره سیاست خارجی موضع گیری کند اما برای این نیازمند تأیید رهبری نظام جمهوری اسلامی نیز هست. در عمل در دهههای گذشته سخنان رئیس جمهوری، گزاره نهایی در سیاست خارجی نبوده است به طبع کشورهای دیگر بویژه آمریکا موضع حسن روحانی را موضع نظام تلقی نخواهند کرد. از سوی دیگر ایران نیز با توجه به موضع گیریهای ترامپ و بازیهای او در چارچوب دکترین بازیگر دیوانه وسیاست ابهامی که در پیش گرفته است تا حدود زیادی موضع دولت امریکا را در حالت لغزندگی میبیند. تا این لغزندگیها در تهران و واشنگتن مرتفع نشود انجام مذاکرات نیز از استلزامات ابزاری برخوردار نخواهد بود.