کاشان فقط 15 سال دیگر آب شیرین دارد
حوریه شیوا: «فقط تا 15 الی 20 سال آینده، کاشان آب شیرین خواهد داشت.» این جمله را احمد منتظر، رئیس پیشین امور آب و فاضلاب روستایی کاشان می‌گوید.
سال‌هاست که از رسانه‌ها می‌شنویم و می‌خوانیم که جهان با بحران کم‌آبی روبروست.
بیش از یک میلیارد نفر در جهان دسترسی به آب پاکیزه ندارند و ۲/۷ میلیارد نفر دیگر نیز دست‌کم یک ماه در سال دچار کمبود آب هستند.
در سال‌های اخیر به دلیل مصرف بی‌رویه منابع آب در کنار تغییرات اقلیمی، شهرها و کشورهای مختلف با مشکل کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند.
بحران کمی و کیفی آب و روند روبه رشد آن در منطقه گرم و خشک و کویری کاشان فراتر از یک تهدید بلکه فاجعه‌ای است که نه‌تنها رشد جمعیتی، صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را محدود می‌کند، بلکه حفظ وضعیت موجود را نیز با مشکلات بنیادی مواجه می‌سازد.
هم‌اکنون به استناد مدارک علمی دقیق سرعت پیشروی آب‌های شور به سمت آب‌های شیرین، افت سطح آب‌های زیرزمینی، شور شدن منابع آب، نشست زمین و بیلان منفی سفره و کمبود سالیانه 300 میلیون مترمکعب آب در منطقه، فراتر از آن است که تنها و تنها با مدیریت تقاضا بتوان بر آن‌ها فائق آمد. وسعت و عمق مسئله، همت و ازخودگذشتگی همگان را می‌طلبد.
سخن احمد منتظر، بیش‌ازپیش این نگرانی را ایجاد می‌کند که نسل‌های آینده با بحران کمبود آب شیرین مواجه خواهند بود.
او با اشاره به اینکه بیش از 90درصد مصرف آب در کاشان برای بخش کشاورزی است، می‌گوید:
تنها 4 درصد از حجم آب برای مصارف خانگی و آشامیدن استفاده می‌شود و حدود 96 درصد آن سهم بخش کشاورزی است.
رئیس پیشین امور آب و فضلاب روستایی کاشان، در جمع جمعی از جوانان و فعالان اجتماعی این شهرستان از کیفیت آب موجود به‌عنوان یکی از نگرانی‌های متولیان تأمین آب شهرستان کاشان یاد کرده و می‌گوید: آنچه امروز بیش از هر چیز دیگری باعث نگرانی متولیان تأمین آب بوده بحث کیفیت آب موجود و همچنین حفاری بی‌رویه چاه‌های آب در منطقه است.
وی معتقد است: شوری خاک و شرايط خشک منطقه کاشان و حفر بی‌رویه چاه‌های عميق و نيمه عميق منابع آب شيرين را در معرض شور شدن قرار داده است و پیش از بحرانی شدن شرایط، لازم است تدبیری اندیشیده شود.
منتظر با تأکید بر حفاری‌های غیرمجاز برای دسترسی به آب کشاورزی، می گوید: گرچه اخیراً اداره جهاد کشاورزی کنترل‌های حجمی برای استفاده از آب کشاورزی اعمال کرده است، اما باز هم حفر و برداشت از چاه‌ها به‌صورت غیرمجاز ادامه دارد.
او می‌گوید: سیل و بارندگی در تأمین آب سفره‌های زیرزمینی کاشان تأثیر چندانی ندارد، چراکه با اولین بارندگی چشمه‌ها و قنوات پر از آب می‌شوند و با کمبود باران دوباره خالی می‌شوند. کافیست دو سال بارندگی نداشته باشیم تا این چشمه‌ها و قنوات کاملاً خشک شوند.
وی ضمن اظهار تأسف از اینکه صنعتی کردن و مکانیزه کردن کشاورزی در کاشان اتفاق نمی‌افتد، می گوید: دلیل این امر بالا بودن TDS آب بوده و برای کشاورزان، انجام این کار به لحاظ هزینه نمی‌صرفد.
منتظر معتقد است: آمار و شاخص‌های مرتبط با آب در شهرستان بسیار نگران‌کننده است. بارندگی، کم و تبخیر بسیار بالاست. علاوه بر آن، هجوم آب‌های شور به‌طرف آب‌های شیرین و اندک این منطقه، تهدیدی است که خاص دشت کویری کاشان است و این امر به علت برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی در بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب است.
وی ضمن تأکید بر اینکه فقط تا 15 الی 20 سال آینده، کاشان آب شیرین خواهد داشت، می گوید: بعد از اتمام حجم آب‌های شیرین در منطقه، فقط به آب‌های شور دسترسی خواهیم داشت که برای تصفیه و شیرین کردن آن با هزینه بسیاری روبه رو خواهیم شد.
منتظر راهکار معضل کم‌آبی در کاشان را برخورد قانونی با حفر و بهره‌برداری از چاه‌های غیرمجاز و بستن این‌گونه چاه‌ها دانسته و می گوید: امید است کشاورزان و اهالی منطقه کاشان برای حل این موضوع همکاری کنند، چراکه پیش‌ازاین، شاهد برخوردهای مناسبی از سوی آن‌ها نبوده‌ایم.