آیا سفیدشهر (نصرآباد) دارای شهر زیرزمینی است؟

سیدمحمد علوی: «زیرزمین» کاربردهای زیاد برای انسان‌ها داشته است. علاوه بر پناهگیری، کاربردهایی مثل دستیابی به فضای خنک و یا مخفی‌کردن اموال هم برای آن متصور است.

شهر زیرزمینی «نوش‌آباد» را بدان جهت شهر می‌نامند که:
الف) دفاعی است و وسعت زیاد دارد. ( حداقل ۴ کیلومتر)
ب) در زیر بافت قدیم گسترش یافته.
ج) در حال حاضر اول و وسط و آخر آن مشخص است.
د) طبقات معین دارد. ( حداقل ۳ سطح)
ه) امکانات زندگی از جمله سیستم آب‌رسانی و هوارسانی مشخص دارد.
و) تله‌ها و موانع و گریزگاه‌ها و زوایای دید و هر آن‌چه تحت پدافند غیرعامل است، در این مجموعه به‌چشم می‌خورد. و …

از قدیم گفته‌اند «هر گردی، گردو نیست». هر چه «دستکند زیرزمینی» است، نمی‌تواند «شهر زیرزمینی» باشد.

در دنیا انواع سرداب و حفره و آغل و انبار و اتاقک و زاغه زیرزمینی هست، ولی نمی‌توان نام شهر بر آن نهاد.

همچنین قلعه‌های زیرزمینی، پناه‌گاه‌های دستکند، نیایش‌گاه‌های دستکند، خانه‌های فصلی، خانه‌های زیرزمینی، کنده‌های زیرزمینی، سکونت‌گاه‌های زیر‌زمینی، شوادان‌ها و بوکن‌ها نیز وجود دارند.

تا آن‌جا که مشاهدات،  فیلم‌ها و گفته‌های محلی نشان می‌دهد؛ آن‌چه در «نصرآباد» وجود دارد، فضای دستکند محدودی است که اطلاق نام شهر بر آن بعید است.

در «شوشتر» این گرمای هواست که مردم را به زیرزمین کشانده، و باعث پدیدآمدن فضایی به نام “شوادان” شده است.

خانه‌های “سیوا” در مصر در دل خاک است ولی به آن شهر نمی‌گویند.
“متامتا” در تونس حفره‌هایی در خاک است.
نهان‌گاه «سامن» در همدان تدفینی است. کنده های روستای «جزه» کاشان و «ابیانه» در دل تپه‌ها دارای چندین اتاق دستکند زیبا برای گوسفندان است.

در «میمند کرمان» حتی حمام دستکند وجود دارد.
محله دکان «شمس شوشتر» یک «ساباط» است.

بعضی دستکندها حتی یک راه یا نقب است؛ مانند گله راه «اسیوند» شهر «لالی».
معماری دستکند روستای «حیله‌ور کندوان» نشان می‌دهد زندگی دام و انسان در کنار هم در جریان بوده ولی نام و عنوان شهر ندارد.

ناصر پازوکی در کتاب «تاریخ شهرسازی» می‌گوید :
«گاه لوازم ارزشمند زندگی را در چاه‌ها و سرداب‌های معین قرار می‌دادند تا پس از ختم غائله‌ها استفاده کنند.

در «ارزانفود همدان» در سال 89 تعداد 70 اتاق زیرزمینی پیدا شد که نام شهر بر آن قرار ندادند.

با این اوصاف، «نصرآبادی‌ها» به کدام دلیل کارشناسانه عنوان شهر را بر جایی که هنوز معلوم نیست چیست، گذاشته‌اند؟!

جای بسی تعجب است. انگار کسانی از هول حلیم در دیگ افتاده‌اند و به فضایی دستکند و مختصر نام شهر داده‌اند و هنوز کاوش تمام نشده و نتایج آن اعلام نشده، در نوروز بنر دعوت از گردشگر نصب کردند!
منبع:کانال انوش‌زاد

[QR size=”200×200″ link=”yes”]آیا سفیدشهر (نصرآباد) دارای شهر زیرزمینی است؟[/QR]