سوگواری بهمن و افسانه اسفند

در دل فرهنگ عامیانه ایران زمین افسانه ها نهفته است.
افسانه هایی که بیشتر با باورهای مردم به وجود امده با طبیعت گره خورده به شکل خرده فرهنگ در امده و در دل فرهنگ جای گرفته است.
یکی از این باورهای دیرین در روستای آ ذران کاشان سوگواری بهمن و افسانه اسفند است.
در روزها اخر بهمن ماه معمولا برف و باد روستا را فرا میگیرد و مردم بر این باورند بهمن که درگویش محلی بهمنه گفته میشود خواهر اسفند است و چون میداند برادرش اسفند در راه است خانه تکانی میکند و آ ن باد برف طولانی غبار روبی خانه بهمن است .
آ ذرانی ها بر این باورند که چون بهمنه چند روزی خانه تکانی کرده خسته شده و درعصر روز اخر ماه خوابش میگیرد و میخوابد
معمولا در ان هنگام برف و باد هم به نشانه پایان خانه تکانی قطع میشود
خواب بهمن به دلیل شدت خستگی به درازا میکشد و در واپسین لحظات روز اخر بهمن نیمه شبان اسفند از راه میرسد وچون خواهرش در خواب است او را بیدار نمیکند و میگذرد
.سپیده دم شب اول اسفند بهمنه از خواب بیدار میشود وقتی می فهمد که اسفند امده و او نتوانسته از برادرش پذیرایی کند سوگواری را اغاز میکند .
صبح اولین روز اسفند برف ریزه ای شروع به بارش میکند که مردم بر این باورند بهمن خاک بر سر میریزد و برای اسفند بیقراری میکند .
از دیگر سنت ها آنست که در شب اسفند کشاورزان درختها را باردار میکنند بدین صورت که میان شاخه ها و تنه درختان سنگهایی را قرار میدهند و اعتقاد دارند با این کار درخت باردار میشود و محصول بیشتری میدهد.
گرفتن اسفندی از دیگر اداب جوانان روستاست که اخرین ماه فصل سرد و نزدیک شد ن فصل بهار را به کشاورزان مژده میدهند و پاداش میگیرند
با این اداب و سنت هاست که جشن ها و مراسم سنتی آذران از اخر بهمن و شب اسفند اغاز میشود تا شب چهارشنبه سوری تداوم مییابد در نوروز به اوج میرسد و در سیزده فروردین و در دل طبیعت به پایان میرسد
دکتر مصطفی جوادی