پناهگاه کویری آران و بیدگل زیر پنجه‌های «یوزپلنگ آسیایی»
«یخاب» به دلیل هم‌مرز بودن با پارک ملی کویر می‌تواند مسیر مهاجرتی مهمی برای گونه‌های جانوری به‌خصوص یوزپلنگ آسیایی باشد. دستیابی به این مهم بهره‌مندی خردمندانه از حیات وحش است.
یخاب منطقه‌ای با وسعت ۲۷۱ هزار هکتار و با کوهستان‌هایی متعدد با ارتفاع ۸۰۰ تا دو هزار و ۸۰۰ متر از سطح دریا در ۱۰ کیلومتری کویر خشک و ۱۵ کیلومتری شهر تاریخی «ابوزیدآباد» چشم هر بیینده و گردشگری را خیره می‌کند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست آران و بیدگل در این خصوص به مهر اظهار داشت: منطقه پناهگاه حیات وحش یخاب به دلیل ویژگی‌های خاص در سال ۱۳۹۲ به عنوان منطقه شکار ممنوع و در سال ۱۳۹۶ به عنوان یکی از مناطق چهارگانه حیات وحش کشور معرفی شده است.
وی ابراز داشت: منطقهٔ شکار ممنوع یخاب علاوه بر ارتفاعات یخاب، کوه‌های لطیف و ملک صدرا را در خود جای داده است و در اطراف آن مناطق دشتی، بیابانی، کویری و تپه‌های وسیعی را می‌توان دید که به گفته کویرنوردان شاخص کشور، تنها منطقه‌ای در کشور است که می‌توان تلفیق کویر و کوهستان را در یک جا مشاهده کرد.
«الهیار دولتخواه» با اشاره به وجود ۲۶ چشمه آب در منطقه یخاب گفت: وجود یکی از این چشمه‌ها که دارای آبی بسیار خنک است به نام منطقه یخاب نام گرفته است.
وی افزود: پناهگاه حیات وحش یخاب دارای دو نوع آب و هوای کاملا متفاوت است به‌طوری‌که در کنار کویر گرم و خشک و آب و هوای بالای ۴۵ درجه، منطقه‌ای کوهستانی با آب و هوایی معتدل را شاهد هستیم.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست آران و بیدگل گفت: تفاوت خاص آب و هوایی موجب تنوع خاص زیستی و جانوری در یخاب شده است به طوری‌که در یک منطقه دو نوع پوشش گیاهی متفاوت و دو نوع گونه جانوری مختلف در منطقه زیست می‌کنند.
وی پوشش گیاهی بسیار مناسب، منابع آبی فراوان و وجود چشم‌اندازهای بسیار زیبا و منحصر به فرد را از جمله ویژگی‌های پناهگاه حیات وحش یخاب برشمرد و تصریح کرد: این ویژگی‌ها سبب شده است که این منطقه زیستگاه گونه‌های جانوری همچون کل، بز، قوچ، میش، جبیر، گرگ، کفتار، گربه شنی، کاراکال و خرگوش باشد.
دولتخواه تاکید کرد: این منطقه زیستگاه پرندگانی همچون عقاب طلایی، سارگپه، بالابان، دلیجه، هوبره، کبک، تیهو، باقرقره و دودوک و خزندگانی همچون افعی شاخدار ایرانی، مار جعفری، تیر مار، شتر مار شیرازی، مار قیطانی، بزمجه، جکوی دم پهن کایزرلینگ، آگامای استپی، آگامای سروزغی دم سیاه است.
وی پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش یخاب را در برگیرنده گیاهانی چون درمنه، خارشتر، قلم، چرخه، نسی، گون، پرند، تاغ، اشنان، جاز، بادام کوهی، انجیر کوهی، سیا گینه، اسفند، اشک، شور عنوان کرد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست آران و بیدگل ارتقای منطقه یخاب به پناهگاه حیات وحش را زمینه‌ای برای بهره‌مندی خردمندانه و پایدار از این منطقه دانست و گفت: یخاب به‌دلیل هم مرز بودن با پارک ملی کویر می‌تواند مسیر مهاجرتی مهمی برای گونه‌های جانوری به خصوص یوزپلنگ آسیایی باشد.
مدیر عامل انجمن حافظان محیط زیست بخش کویرات نیز با اشاره به ویژگی‌های خاص حیات وحش یخاب گفت: این منطقه به دلیل داشتن پوشش خاص گیاهی و دارابودن گونه‌های جانوری همواره مورد تهاجم شکارچیان و متخلفان قرار می‌گیرد.
وی افزود: گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر وجود نوع نادر یوزپلنگ اسیایی در یخاب مراقبت از ابن منطقه را بیش از پیش ضروری ساخته است لذا گروه‌های مردمی در کنار محیط زیست در نگه‌داری از این منطقه تلاش فراوانی دارند.
مسیب صدری تاکید کرد: به کمک انجمن‌های مردم‌نهاد و در قالب‌های نذرهای طبیعت تاکنون ۳۴ ابشخور و ۵ آب انبار در کنار چشمه‌های آب و در منطقه دور دست برای حفاظت از گونه‌های نادر جانوری احداث شده است.
وی تصریح کرد: در کنار اقدام گروه‌های مردمی برای احداث این ایستگاه‌های حیاتی، مردم ابوزیدآباد گروه‌هایی را به همراه اداره حفاطت محیط زیست برای حفاظت از منطقه اعزام می‌کند.
مدیر عامل انجمن حافظان محیط زیست بخش کویرات اضافه کرد: تمام گردشگرانی که برای استفاده از هوای معتدل به منطقه یخاب می‌آیند خود به عنوان یک حافظ محیط زیست مراقب آرامش حیات وحش بی‌نظیر منطقه باشند.
گفتنی است، منطقه حیات وحش یخاب در فاصله ۷۰ کیلومتری شرق شهرستان آران و بیدگل و ۲۵۰ کیلومتری اصفهان واقع است.