پژوهشی بر سفالینههای شهر زیرزمینی نوشآباد
شهر زیرزمینی نوشآباد یکی از مراکز باستانی کشور است. وجود آثار متعدد دورههای مختلف، گویای سابقه بلند تاریخی این شهر است که موقعیت جغرافیایی آن به لحاظ قرارگرفتن در بین یکی از جادههای فرعی ابریشم و راه ارتباطی اصفهان به ری، از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.
به گزارش ایسنا، یکی از دانشجویان کارشناسیارشد هنر اسلامی گرایش سفال و سرامیک دانشگاه کاشان، به بررسی و مطالعه سفالینههای بهدست آمده در مجموعه باستانی شهر زیرزمینی نوشآباد پرداخت.
مجموعه باستانی شهر زیرزمینی نوشآباد، یکی از محوطههای شاخص این شهر است که مطالعه یافتههای فرهنگی، میتواند حقایقی را در زمینه هنری این منطقه روشن کند.
این اثر تاریخی، یک مجموعه معماری دستکند است که پژوهشهای باستانشناسی در آن و قلعه خشتی «سیزان» از سال 1383 آغاز شده و تا سال 1394 یافتهها و نتایج قابلتوجهی طی چهار فصل کاوش از آن به دست آمده است.
در این پژوهش از مجموع 12 هزار و 633 قطعه سفال بهدست آمده در کاوشهای شهر زیرزمینی نوشآباد، 285 قطعه انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت که از نکات قابلتوجه در این مجموعه، وجود گونههای متنوع و جالب سفالهای دوران اسلامی از جهت نوع تکنیک، نقش و فرم است.
سفالها به دو گروه اصلی بدون لعاب و لعابدار تقسیم میشود.
سفالهای نوع نخست، در پنج گونه ساده بدون نقش، با نقش کنده، نقش افزوده، نقش قالبی و نقش مهری مطالعه شده است.
همچنین سفالهای لعابدار شهر زیرزمینی نوشآباد، در دو بخش زیرلعابی و رولعابی مطالعه شد که زیرلعابی شامل نقاشی با پوشش گلی، لعاب پاشیده، لعاب تکرنگ، آبی – سفید و نقاشی قلم مشکی بوده و تکنیک رولعابی نیز شامل زرینفام است.
فرم ظرفهای سفال شامل کاسه، بشقاب، گلدان، آبخوری و پیهسوز است که شباهت فراوانی با نمونههای مختلف در مناطقی مثل شهر زیرزمینی سامن، گرگان، سلطانآباد، سوریه و کاشان دارد.
رساله «پژوهشی بر سفالینههای شهر زیرزمینی نوشآباد» توسط «فروزان انصارینیا» دانشجوی کارشناسیارشد هنر اسلامی گرایش سفال و سرامیک دانشگاه کاشان نگارش شده که «عباس اکبری» بهعنوان استاد راهنما و «زهرا ساروخانی» استاد مشاور این پژوهشگر بودهاند.