بهره مندی از ظرفیت معماری آبانبارهای کاشان، راهی برای حفاظت از میراث ارزشمند آنها است
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشان، تغییر کاربری آب‌انبارها و استفاده از آنها متناسب با نیازهای محلی را از اقداماتی دانست که می تواند کمک کند تا این سازه‌های ارزشمند معناری از انزوا خارج شوند.
به گزارش روابط اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشان، احمد دانائی‌نیا به مناسبت ثبت تعداد زیادی از آبانبارهای کاشان در روز ۱۲ خرداد 1382 گفت: آب‌انبارهایی که با نیت خیرخواهانه واقفان و مبتنی بر بینش فرهنگی-اجتماعی عمیق آنان ساخته و وقف شده اند، امروزه حال و روز خوشی ندارند و نجات‌بخشی آنها نيازمند همسویی و همراهی مسئولان به‌ویژه اداره اوقاف و امور خیریه است تا ضمن حفظ شان معماری آنها، از طریق امکان سنجی مناسب و متناسب، در راستای رفع نیازهای محله و شهر مفید واقع گردند.
وی با تاکید بر نقش حياتي آب‌انبارها در بافت شهرهای حاشیه کویری تصریح کرد: تکریم آب در فرهنگ ایرانی، دارای ریشه های بسیار عمیقی است. پس از اسلام نیز مبتنی بر اندیشه فرهنگی-اجتماعی شیعی و مبتنی بر واقعه عظیم عاشورا، ساخت و وقف آب‌انبارها به عنوان یکی از مهم ترین فضاهای عام المنفعه از جایگاه ویژه ای برخوردار می شود؛ به گونه ای که جزوی از نظام معماری محله ها به شمار می آید و محله بدون آن تعريف نمی شود.
دبیر ستاد خدمات هماهنگی سفر شهرستان ادامه داد: کاشانی‌ها در ساخت آب‌انبارها در شهر کاشان از ریشه و پیشینه ای قوی و غنی برخوردار است. معماران خوش ذوق کاشی نهایت ظرافت، هنر و علم خود را در ساخت آب انبارها به کار برده اند بوده‌اند. سازه ارزشمند و تزئینات ساده اما فاخر سردر ورودی آب انبارها نشان از عمق فهم معماران بوده است.
دانشیار گروه مرمت و معماری دانشگاه کاشان، میزان حجم ذخیره سازی آب انبارها را متناسب با محله و نیازهای محلات دانست و بر این اساس بین ۵٠٠ تا ٢۵٠٠ متر مکعب آب را در خود ذخیره می کرده اند. وی بزرگترین آب‌انبار کاشان را از حیث حجم ذخیره سازی آب، آب انبار حاج سیدحسین صباغ معرفی نمود.
معاون حوزه میراث فرهنگی این اداره نیز در ادامه گفت: در کاشان حدود 128 آب‌انبار وجود داشته که در حال حاضر حدود 85 آب‌انبار باقیمانده است.
عباس متولی، آبانبارهای کاشان را آمیزه‌ای از هنر و معماری دانست و اذعان داشت: همه آبانبارهای کاشان وقف است و نزدیک به 95 درصد از آنها همراه با مسجد، تکیه، حمام، حسینیه و گذر در مرکز محله‌ها ساخته شده‌اند.
وی، تعداد آبانبارهای ثبتی شهرستان کاشان را 30 عدد عنوان کرد و اذعان داشت: از تعداد 85 آب‌انبار باقیمانده، مجموع 37 آب‌انبار احیا و فعال است که آبگیری و استفاده می‌شود.
متولی، از آب‌انبارها حاج صباغ، حاج شریف، گذر سرفره، طاهر و منصور، دروازه اصفهان، کوشک صفی، پنجه شاه، کوی حوضخانه، حبیب بن موسی و کوچه سرسنگ به‌عنوان آبانبارهای فعال نام برد.
متولی، خاطر نشان کرد: آبانبارهای حکیم هارون و حاج سیدحسین صباغ چهار بادگیر دارند و بقیه آنها دارای یک یا دو بادگیر هستند.
معاون حوزه میراث فرهنگی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ضمن سپاس و قدردانی از زحمات کمیته “سقایت” که وظیفه حفظ، احیا و بهسازی آب انبارهای‌تاریخی کاشان را به عهده دارد، گفت: این کمیته در سال ١٣٧٣ تشکیل شد که فرمانداری، شهرداری، شرکت آب و فاضلاب، دانشگاه علوم پزشکی، دادگستری، اداره‌های اوقاف و امور خیریه و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعضای این کمیته هستند.
انتهای پیام/حسنی